Təklif var !

                                                       ^{Abdülkərim müəllimə xitabən}  

       Ölkəmizdə gənc pedaqoqların problemi nədir soruşsam deyəcəksiniz ki, əmək haqqının azlığı,sosial təminatın zəifliyi və bu kimi digər maddi problemləri "sevə-sevə" bir çoxunuz ağız dolusu sayacaqsınız.Amma bunlar heç biri əslində onların peşəkar,ixtisasi problemi deyil.İcazənizlə mən cavablandırım - məmləkətimizdə bu yola yeni başlamış fidanlar olan gənc müəllimlərin ən vacib və təxirəsalınmaz problemi peqaqoji metodalogiyalarını çox zəif olmasıdır.

       İlk öncə demək istərdim ki, ölkə alim yaşının ortalama 55 olduğu bir ölkədə hər gənc müəllim "şamla axtarılan" gözəl nemətdir və onları hər bir halda sadəcə fədakar saya bilərik, özü də əmək haqqıları var ilə yox arasındadırsa,onlar lap "təhsil şəhidləri" də adlandırmaq olar.Bu təklifi və tənqidiləri yalnız bir vətandaş kimi yox,həm də auditoriyanızda oxuyan bir tələbə tərəfində səsləndirildiyinə xüsusi diqqət ayırmanızı xahiş edərdim.

       İndi danışacağım problem inanın təhsildə olan rüşvətdən qat-qat ciddi problemdir.Bu yalnız müəllimlərin yox,həmçin bütöv təhsilin ağrılı yanıdır.

       Tədris keçən müəllimlərimiz sözsüzki savadlıdır.Ola bilər,dünya standartlarından aşağı və ya hər hansı təsadüfi "müəllim" adı almış insanlar da vardır bu tədrisdə,lakin ümumi yanaşsaq heç kimin haqqı yoxdurki onları bisavar adlandırsın.Burdan göründüyü kimi bizim problemimiz onların təhsilsiz olması deyil,bizim-tələbələrin təhsilsiz olmasıdır.Əlbəttəki heç bir insanlar bizləri- tələbəlri də "qoyun" adlandıra bilməz.Bizki TQDK kimi "çin səddini" keçib gəlmişi bu ali məktəb oçaqlarına,bu da bizim necə potensiala malik olduğumuzun əyani sübutudur.Bəs bizim təhsilsiz(bisavad yox ha) daha doğrusu təhsilə layeq olmağımızın səbəbi nədir?

       Mən özüm ADİU tələbəsi olduğumdan bu sahədən- iqtisadi təhsildən danışa bilərəm.Hamı soruşur niyə bütün günüzü çayxana sərf edirsiz, ya da mənim kimi yüzlərlə səhifəlik bəddi ədəbiyyatı 2-3, hətta bir günə oxuyuram,ta ki bu ədəbiyyat mənim təhsilimlə əlaqəsi olsun o aylarla 2 səhifədən 3-üyə keçmir.İcazənizlə deyim bizim marağımız yoxdur sizin o dediyiniz(daha doğrusu üzündən oxuduğunuz) mühazirələrə..Nəyə istəyirsiniz ad içinki, balam bunlar sənə lazımdır heç ağaçdakı qozumuza kimi də olmaz.

       Həm həmişə demişəm, yenə deyirəm əgər o predmetə(fənnə) mənim marağım yoxdursa mən onu illa da oxumaram.Məni o predmetin cəlb etməsi üçün o pedaqoq məni özünə cəlb eləməlidir ilk öncə.Çünki elə predmetlər var ki çox maraqlı olur,lakin o predmeti tədris edən onu bizdən soyudur.Şəxsən mənim başıma fəlsəfə predmetində belə şey gəlmişdi.

       Müəllimlər bizi özünə cəlb etmək üçün ilk öncə pedaqoloji metodlarını dəyişdirməlidirlər."İnkişaf etdirmək" demirəm,yoxsa kor-təbii xaricdən nəyisə götürəcəklər.Bunun üçün ilk öncə tələblərin dünya görüşü,onların həyatdan gözləntilərini anlamalıdırlar.Ölkədə pedoqoji ali məktəb və institutlar var-hərdən təəccüblənirəm bu müəssisələr nə ilə məşğuldular.Hələ mən müəllimlərin ixtisas artırması deyilən şeyin varılığından xəbərdaram.Açığı onun orta məktəb müəllimləri üçün bilirəm.ali məktəb müəllimləri üçün olub,olmamasından bixəbər.Olsa gözəl olar.Onların işi bu müəllimlərin pedaqoji metodlarını zamanın tələblərinə uyğun işləyib hazırlamaqdır.

       Hamı bilir ki,mühazirəni üzündən oxuyan müəllim heç bir tələbə üçün maraqlı deyil,ya da predmeti sirf nəzəri başa salan.Praktika demirəm,heç olmasa əyani misalların olması vacibdir.

       Təhsilə İT tədbiqi labüddür,yeri gəlmişkən bu il İT ili elan olunub.İT deyəndə sadəcə prezentasiyalar nəzərdə tutulmamalıdır.Tələbəyə mövzular verilməli o da internetdə o mövzu haqqında araşdırmalıdır.Bu onun həm araşdırmaçılıq qabiliyyətini inkişaf etdirir,həm də ixtisasina aid yeniliklərlə tanış olur.(heç kim mənə "sərbəst işlər"dən danışmasın)

       İmtahan,case və bu kimi ev tapşırıqları var dünyada.Bunu müəllimi şəxsi seçiminə icazə verilməlidir.Kim necə istəyir helə tələbələri yoxlasın.Əlbəttəki, Azərbaycan reallığında bütün imtahanları hələki heç bir halda müəllimlərə etibar edə biləmərik,lap mələk olsa da :)

       Qiymətləndirmə isə sırf fərdi yanaşılmalı,hem bir halda müqayisəli olmamalıdır.Elə müqayisə-"qonşunu uşağı" prinsipi bizi bu günə qoyub.

       Unutdum ən vacib məsələ olan mühazirəni.Mühazirə vaxtı heç auditoriyanın sayı bir halda 50 nəfərdən artıq olmamalıdır.Çünki hələ bizim universitetlər texniki cəhətdən bundan çox tələbəyə keyfiyyətli dərs verməyə hazır deyil.sadəcə otaqlar quruluşu zəif və dardır.Arxa sıradakıların qabaqda gedən söhbətdən xəbərləri olmur.

       Təkliflərim hələ var..gələn dəfələrdə səsləndirəcəm..hələlik bunlar yetər.

31.05.2013